در صورتی که چک شما در ایران برگشت خورده و خودتان خارج از کشور هستید، همچنان می‌توانید به‌صورت قانونی از حقوق خود دفاع کرده و چک برگشتی را پیگیری کنید. برای این منظور، می‌توانید به یک وکیل مجرب در ایران وکالت بدهید تا تمام مراحل را از طرف شما انجام دهد. در ادامه، مراحل پیگیری و نکات مربوط به اعطای وکالت توضیح داده می‌شود.
مرحله اول: انتخاب وکیل مجرب در ایران
اولین و مهم‌ترین مرحله، انتخاب یک وکیل مجرب و قابل‌اعتماد در ایران است که در حوزه چک برگشتی و دعاوی مالی تخصص داشته باشد. وکیل شما باید دارای پروانه وکالت معتبر باشد و توانایی پیگیری‌های حقوقی و کیفری مربوط به چک برگشتی را داشته باشد.
مرحله دوم: تنظیم وکالتنامه از خارج از کشور
برای اینکه وکیل بتواند از طرف شما اقدامات قانونی را انجام دهد، باید وکالتنامه‌ای رسمی به وی اعطا کنید. از آنجا که خارج از ایران هستید، فرایند تنظیم وکالتنامه به شکل زیر انجام می‌شود:
تنظیم وکالتنامه در سفارت ایران:
به سفارت ایران در کشوری که در آن اقامت دارید مراجعه کرده و درخواست تنظیم وکالتنامه برای وکیل خود در ایران بدهید. در وکالتنامه باید به‌طور دقیق اختیاراتی مانند «پیگیری چک برگشتی»، «ثبت شکایت کیفری یا حقوقی»، «دریافت وجه چک» و «اجرای حکم» ذکر شود.
تصویب و ارسال وکالتنامه:
پس از تأیید وکالتنامه توسط سفارت، می‌توانید آن را برای وکیل خود در ایران ارسال کنید. وکیل با ارائه این وکالتنامه به دادگاه یا دفاتر خدمات قضایی، قادر به شروع فرایند پیگیری خواهد بود.
مرحله سوم: مراحل قانونی پیگیری چک برگشتی توسط وکیل
پس از دریافت وکالتنامه، وکیل شما می‌تواند به نیابت از شما مراحل قانونی پیگیری چک برگشتی را طی کند. این مراحل به شرح زیر است:
۱. مراجعه به بانک و دریافت گواهی عدم پرداخت
وکیل شما ابتدا به بانکی که چک از آن صادر شده مراجعه می‌کند و با ارائه چک و مدارک لازم، گواهی عدم پرداخت (گواهی برگشتی) دریافت می‌کند. این گواهی برای شروع هر نوع شکایت لازم است و تأییدیه‌ای بر عدم وصول چک است.
۲. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت شکایت
با گواهی عدم پرداخت و اصل چک برگشتی، وکیل می‌تواند به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند و در صورت توافق شما، اقدام به ثبت شکایت کیفری یا حقوقی کند.
شکایت کیفری: اگر شرایط برای ثبت شکایت کیفری فراهم باشد (مثل صدور چک بلامحل و بدون تضمین)، وکیل می‌تواند این نوع شکایت را ثبت کند. این شکایت در صورت تأیید قاضی، می‌تواند منجر به صدور حکم جلب برای صادرکننده چک شود.
شکایت حقوقی: اگر چک برای تضمین یا تعهد خاصی صادر شده باشد، وکیل باید شکایت حقوقی مطرح کند و از دادگاه حقوقی تقاضای وصول مبلغ چک را داشته باشد.
مرحله چهارم: پیگیری حکم جلب یا توقیف اموال از طرف شما
پس از ثبت شکایت، وکیل شما به نمایندگی از شما تمامی مراحل پیگیری در دادگاه را انجام می‌دهد. مراحل می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
صدور دستور جلب: اگر شکایت کیفری ثبت شده باشد و قاضی دستور جلب صادر کند، وکیل از طرف شما پیگیر اجرای دستور جلب و دستگیری صادرکننده چک خواهد شد.
درخواست توقیف اموال: در صورت ثبت شکایت حقوقی، وکیل می‌تواند با شناسایی اموال صادرکننده چک، درخواست توقیف این اموال را برای تضمین دریافت مبلغ چک مطرح کند. این اموال می‌تواند شامل حساب‌های بانکی، ملک، خودرو و سایر دارایی‌ها باشد.
مرحله پنجم: دریافت وجه چک و انتقال آن به شما
پس از موفقیت در دعوی و صدور حکم نهایی، وکیل می‌تواند مبلغ چک یا معادل آن را به نیابت از شما دریافت کند. او می‌تواند وجه دریافتی را به حساب بانکی شما در ایران واریز کند یا با هماهنگی، انتقال وجه به حساب بانکی بین‌المللی‌تان را انجام دهد.
نکات مهم در پیگیری چک برگشتی از خارج از ایران
مشخص کردن حدود اختیارات وکیل در وکالتنامه: در وکالتنامه‌ای که در سفارت تنظیم می‌کنید، به‌طور دقیق حدود اختیارات وکیل خود را تعیین کنید تا او بتواند به‌طور کامل و بدون مشکل از طرف شما عمل کند.
انتخاب نوع شکایت مناسب: با مشورت وکیل و بررسی وضعیت چک برگشتی، بهترین نوع شکایت (حقوقی یا کیفری) را انتخاب کنید تا شانس موفقیت در پرونده بیشتر شود.
بررسی هزینه‌ها و حق‌الوکاله: پیش از شروع پرونده، با وکیل خود در مورد هزینه‌ها و حق‌الوکاله به توافق برسید تا از هزینه‌های احتمالی مطلع باشید. به‌طور معمول، هزینه‌های دادرسی، هزینه اجرای احکام و سایر هزینه‌های قضایی باید در نظر گرفته شوند.
پیگیری منظم وکالت از خارج از کشور: بهتر است به‌صورت منظم از طریق تماس‌های تلفنی یا ایمیل با وکیل خود در تماس باشید و از روند پیگیری پرونده مطلع شوید.
پیشگیری از مشکلات ارزی در انتقال وجه: در صورتی که دریافت وجه چک در ایران انجام شود و شما قصد انتقال وجه به خارج از کشور را دارید، ممکن است مشکلات ارزی پیش بیاید. بهتر است پیش از اقدام، در مورد این مسئله با وکیل و مشاور مالی مشورت کنید.
پیگیری چک برگشتی از خارج از ایران به‌طور کامل امکان‌پذیر است، اما به دلیل عدم حضور شما در کشور، نیاز به یک وکیل مجرب و قابل‌اعتماد دارید. با تنظیم وکالتنامه رسمی از طریق سفارت و انتخاب وکیل، تمام مراحل قانونی از دریافت گواهی عدم پرداخت تا اجرای حکم و وصول وجه چک توسط وکیل شما انجام می‌شود.
